Türk plastik endüstrisi derneği PAGEV, küresel petrokimya endüstrisinin arz ve talep dengesini bozan şüpheli kapanma dalgasına işaret ettikten sonra, plastik hammadde ithalatında ithalat vergilerinin kaldırılması ve korumacı tedbirlerin alınması çağrısında bulundu.
Kasım 2020 itibarıyla, dünyanın dört bir yanındaki petrokimya şirketleri, çeşitli bahanelerle üretimlerini kestiler. Hammadde arzını azalttılar, bu da fiyatların hızla yükselmesine neden oldu. Böylece OPEC benzeri bir kartel düzenlemesi şüphesini uyandırdı.
PAGEV bir basın açıklamasında, kartel benzeri davranışların karlılığının, tedarik zinciri aksaklıkları, lojistik sorunları ve en önemlisi, salgın nedeniyle küresel ekonominin kırılganlığı nedeniyle hükümetlerin müdahale etme konusundaki isteksizliğinin bazı şirketleri teşvik ettiğini söyledi.
Örnek vermek gerekirse, Türkiye’de plastik hammaddelerin spot fiyatı son dokuz ayda ortalama %150 arttı. Hammaddelerdeki artışlar fiyat istikrarını bozdu ve maliyetleri hesaplamayı ve teklif vermeyi zorlaştırdı.
Sözleşmeler ve ihaleler gibi sabit fiyatlarla faaliyet gösteren şirketler, maliyet farkını müşterilerine yansıtmakta zorlandı. Hammadde maliyetinin ortalama olarak bitmiş ürün maliyetinin %60’ını oluşturduğu düşünüldüğünde, spot hammadde fiyatlarındaki yüzde150’lik artış, bitmiş ürünün maliyetini yüzde 90 oranında değiştiriyor.
PAGEV, “En kötü yanı, hammaddelerin hızla yükselen fiyatlarının, imalatçıların işletme sermayesini tıpkı bir sünger gibi silip süpürmesi,” yorumunu yaptı. “Bu, şirketlerin finansal olarak istikrarsız ve kırılgan hale gelmesine yol açıyor. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin hakim olduğu bir sektörde, birçok işletme üretimi durdurmaya başvuruyor.”
Hammadde fiyatlarındaki artışlar, er ya da geç tüketiciler tarafından hissedilecek. Böylece imalat sanayilerine bir yük getirmenin yanı sıra enflasyona da yol açacak.
PAGEV, bu çalkantılı zamanlarda ithalat vergilerinin kaldırılması ve hammadde ithalatına ilişkin referans fiyat, denetim ve anti-damping vergileri gibi tedbirler dahil olmak üzere bir dizi başlangıç durdurma önlemi geliştirdi. Dernek ayrıca geri dönüştürülmüş malzeme kullanımını teşvik ediyor. Geri dönüşüm endüstrisinin ilerlemesine yardımcı olmak için altyapı ve mevzuat çağrısında bulunuyor.
PAGEV, petrokimya şirketlerinin imalat sanayi ile açık diyalog halinde olmalarını, kapasitelerini kullanmalarını ve pazara yeterli hammadde tedarik etmelerini beklemektedir.
Çin Etkisi
Çin, dünyadaki en büyük plastik ürün üreticisi olurken, Türkiye altıncı, Avrupa’da da Almanya’dan sonra ikinci sırada yer alıyor. Çin aynı zamanda 7 milyon ton ile dünyanın PP ithalatının yüzde 43’ünü karşılayan en büyük plastik hammadde ithalatçısıdır. Türkiye ise yüzde 13’lük paya sahip
PAGEV, Avrupa’daki Avrupa Plastik Dönüştürücüleri (EuPC) ile birlikte Çin’deki plastik ticaret organizasyonlarıyla yakın bir şekilde çalışmaktadır. Üreticileri “fiyatlardaki yıkıcı artıştan” korumak için güçlerini birleştirmeyi taahhüt etmiştir. Bu da Hammadde Platformu Ortak Kuvvetlerini oluşturulmasını sağlamıştır.
Çin’deki meslektaşlarımıza göre, bu yıl devreye girecek olan yeni PP tesisleri, PP hammadde üretim kapasitesini tek seferde %15 artıracak. PP, PS, PE, PVC ve PET için 2020’nin ikinci yarısında yapılan yeni kapasite ilavelerinin hepsi Çin’de çok büyük ve bu nedenle bu arz fazlasıyla hammadde fiyatları aşağı çekilecek. Çin, küresel olarak tüm plastik hammaddelerinin baskın ithalatçısı olduğu için, Çin’e hammadde ihraç eden tüm ülkelerin yeni pazarlar bulması gerekecek.”
