Çevreci gruplar ClientEarth, Surfrider Foundation Europe ve Zero Waste France, küresel plastik kirliliği nedeniyle Fransa’da Danone’ye dava açtı.
Bu STK’lara göre, Danone plastik ayak izini azaltmak için yeterince çaba göstermiyor ve bu nedenle Fransa’nın Tetikte Olma Yasasını ihlal ediyor. Bu yasa 2017’de kabul edildi ve yan kuruluşlar ve tedarik zincirlerinin tamamı dahil olmak üzere dünya çapındaki faaliyetlerinin etkilerinden büyük Fransız şirketlerini sorumlu tutuyor. Bu yasaya göre, belirli bir büyüklüğün üzerindeki şirketler, riskleri belirlemek ve insan hakları ve çevre üzerindeki ciddi etkileri değerlendirmek ve önlemek için etkili önlemler oluşturan yıllık bir “ihtiyat planı” yayınlamalıdır.
Eylül 2022’de, aynı üç çevre grubu, Danone ve diğer sekiz gıda endüstrisi devini, iş modellerinden kaynaklanan “eski plastik yaklaşımı” ve plastik kirliliğin yönetimi üzerinden, yasalara göre görevlerini yerine getirmemeleriyle ilgili olarak yasal uyarıya tabi tuttu. STK’lar, bu şirketlerin teyakkuz planlarında bazılarının plastik konusunda eksik veya tatmin edici olmayan önlemlere değindiğini, Danone gibi bazılarının, plastikten tamamen bahsetmeyi ihmal ettiğini ve bazılarının da bir plan yayınlamayı hiç başaramadığını belirtti.
Danone resmi tebligat mektubuna yanıt verirken, üç STK, taleplerini yeterince karşılamadığını söyleyerek yanıtı yetersiz buldu.
Bu nedenle 9 Ocak Pazartesi, Danone’nin plastik kullanımının çevre, iklim, sağlık ve insan hakları üzerindeki etkilerini üretimden sona kadar haritalandırması gerektiğini ileri sürdükleri Paris Yargı Mahkemesi’nde Fransız şirketi aleyhine dava açtılar. Bu değerlendirmeye dayanarak şirket, niceliksel ve tarihlendirilmiş hedeflerle bir ‘plastikten arındırma’ planı oluşturmalı ve buna göre hareket etmelidir.
Şirketle temasa geçen Fransız Le Monde gazetesine göre, Danone şirkete yöneltilen suçlamaları “kesinlikle reddetti” ve ihtiyat planının “yasa koyucu tarafından belirlenen gereklilikleri karşıladığını” garanti etti.
2021’de Danone, ambalajları için 750.000 tondan fazla plastik kullandı. Bu, 2020’de kullanılandan bile daha fazladır. Neredeyse 75 Eyfel kulesine eşdeğerdir. Plastikler, su şişeleri ve yoğurt kapları da dahil olmak üzere ürünlerini ambalajlamak için önemli miktarda kullanılan değer zinciri boyunca mevcuttur. Dahası, STK’lar, Danone’nin son üç yıldır Endonezya’daki plastik kirleticiler sıralamasında zirvede olduğunu söylüyor.
ClientEarth plastik avukatı Rosa Pritchard, “Geri dönüşümün piyasaya sürdüğü plastik seliyle mucizevi bir şekilde başa çıkacağı umuduyla tek kullanımlık plastik ambalajlara güvenmeye devam ediyor” dedi.
“2023 yılındayız ve Danone’nin tüketicilere sürdürülebilir bir modele gerçek erişim sağlamak için yeniden doldurma ve yeniden kullanma gibi uygun çözümleri birkaç pilot uygulamanın ötesinde uygulamaya başlamasının tam zamanı.”
Gıda sektöründe plastiği azaltmaya yönelik çözümler arasında gereksiz ambalajların ortadan kaldırılması, ürün tasarımının yeniden düşünülmesi ve yeniden kullanılabilir/doldurulabilir ambalaj modellerine geçiş yer alıyor.
Pritchard, “Plastik davası etrafındaki ivme hızla artıyor – ve bu sadece başlangıç,” diye uyardı. “Fosil yakıt şirketlerinden tüketim malları devlerine ve atık yönetimi şirketlerine kadar plastik değer zincirindeki şirketler yüksek alarm durumunda olmalıdır.”
Mahkeme davasındaki sonraki adımlar, önümüzdeki birkaç ay içinde yapılacak ilk duruşmada hakim tarafından belirlenecek.
